Online 28.04.22 voices: Marjolijn Boterenbrood, Greet Brauwers, Raf Custers

Arita Baaijens en Marjolijn Boterenbrood : Landscape Speaks : veel connecties - als beeldend kunstenaar mee met expeditie naar Siberië, proberen kaart te maken volgens ideeën van de Altay, kaarten met wegen en gasleidingen, maar voor hen plekken heilig, ga je niet naar toe, contrast met Westerse houding : wat je niet kent, wil je exploreren ; zij : respecteer, kom niet aan die plek - met hen hebben wij kaart gemaakt : in 1ste instantie 'treasury', wat je ruikt bvb, om over landschap in gesprek te komen ; langzaam komt dan betekenis naar voor (boekje, recent ook rijksmuzeum Twenthe) ; Welke betekenissen geven de Altaj aan hun landschap? Wat betekent dit voor hun omgang met hun omgeving? En kan hun kijk ons misschien helpen een nieuwe houding te ontwikkelen ten opzichte van de natuur? artist talk Marjolein Boterenbrood

altijd op die manier gewerkt, bvb Schouwe-Duiveland, bvb met visser : daar mosselzaad ophalen, dat zet ik uit, daar oogsten, krijg je contra-mall van het eiland, zijn lijnen gaan juist buiten officiële kaartlijnen, ook zo met de bijenhouder - mijn stap : we maken kaarten, dan ik eigen autonoom werk, bvb Schouwe-Duiveland : een bijenkast geworden, analogie zoals bijen nectar verzamelen

• laatst op Vlieland : wind, golven metalen platen in de zee gehangen, begroeiden met zee-anemonen VR : was je dat bij Mediamatic ah doen ? daar meer over brak water, idd met bioloog VR : je zegt 'het onzichtbare zichtbaar maken', cfr DSM 4000km diep, toch moet er over beslist ? Raf : een eiland binnenstebuiten keren ; ovalen aanbrengen : is weer het omgekeerde, wat zichtbaar is onzichtbaar maken

Greet : 'unnaming', is onttrekken aan het zicht van de kolonisator ;
MB - Claude Lévi-Strauss : Het Wilde Denken (La pensée sauvage, uit 1962), vergeleek anthropologische studies ; onderzoekers kennen wel taal, maar niet de precieze woorden van verschillende soorten varens, dwz slechts een deel van de taal, ontoereikend om hele denkwereld te begrijpen

"...Het grote verschil tussen het wilde denken en het moderne denken is dat het wilde denken een wetenschap van het concrete is, terwijl het moderne denken zich bevindt op het niveau van het abstracte....Lévi-Strauss laat zien dat de relatie met de omgeving in dit denken veel inniger is, dichter bij de concrete waarneming staat en als het ware ontstaat in dialoog met de omgeving....Je vraagt je af of de verschillende classificatiesystemen niet ook sociale en politieke consequenties hebben. " Greet : Octopus's Garden? MB :doeken van Vlieland, bvb één ingeweven met metaaldraad, oxydeert in zout water, prachtig proces ; Flood Lines : op strand gelegd, de zee trekt terug, alles vermengd op één lijn ; doeken gemaakt door de Waddenzee ; ook een golf vastgelegd papier, golf eroverheen, houtskoolpoeder, tweede golf smijt het poeder over het grote aquarelvel Greet : vaak met water, zee MB : bij Vlieland 'Into the great wide open', bijna een jaar aan de zee, die fenomenen van het eiland ; wat speelt zich daar af ? het werk ontstaat door de zee, door storm, door helmgras, als een soort pen, in de wind, gedoopt in oostindische wind, https://www.mistermotley.nl/marjolijn-boterenbrood-eiland-als-atelier/ https://intothegreatwideopen.nl/post-artikel/kunstblog-resident-marjolijn-boterenbrood Greet : een vertaling van de natuur ? MB : vorm bepaald door wind, getij, golven, daar zit mijn fascinatie, je voelt die kracht zo sterk, je bent betrokken, sommige vogels komen vlak voor vloed, vlak voor eb, alles, zelfs stroom toeristen, bepaald door omstandigheden ; telt voor elke plek Raf : de ondervinding voortvertellen ? MB : idee voor festival Vlieland, als performance doen, samen vlot te water laten bvb die tekening maakt van deining ; een doek begraven, bijna opgegeten door microleven in de bodem : opgraven met Raf : wel onderdeel van project ? MB : handelingen idd als performance herhalen met publiek - niet gerealiseerd : festival covid-19 Raf : kan dat vertaald naar binnen ? MB : het publiek meenemen naar het strand ?

MB : toch live laten doen, met camera laten projecteren - bvb het water inlopen, met vel water opvangen, poeder erover; nog een golf erover... Greet : bekommernis wel, we zijn er om 17u, veel licht, voldoende contrastrijke schermen... MB : niet te groot projecteren, dan is contrast op scherm groter Greet : eventueel met TV-schermen Raf : MB : als je aan de buitenkant transparant papier hangt, iets met de wind, er is altijd wind, bvb houtskool dan langs het papier laten zwiepen, tekening gemaakt door de wind... je kunt het papier tegen het raam plakken Raf : het mooist zou zijn, een progressie MB : Vishal in Haarlem, tot slot vissoep gemaakt, van goeie vis van de Wadden en kreeften van Het Ongewenste Dier, de zee door je lijf laten gaan, 25l voor 75 mensen - De Keuken van het Ongewenste Dier, nemen Schiphol-ganzen of Amerikaanse rivierkreeften naar Europa gekomen, vreten alles op, een ramp, een invasieve soort, ze kwamen over de Noordzee aan met ballastwater, in de Waddenzee enkel hele grote zeebaarzen, daarvan trek je bouillon, dagen mee bezig geweest, heel fysiek werk ja, beschikbaar op 6/8 ; wij kunnen bieden : vergoeding 250€, vervoer, logies volgende week definitief voortpraten volgend project : ook bij Mediamatic, grote etsen ophangen en een vlot met een scherp punt in het water etst in metaalplaten, en in zuur... ook filmen onder water, maar hier wordt het oppervlak aan het werk gezet, daarna mijn ingrepen : bvb windtekeningen, in een boom een blok houtskool,papier eronder, na 10' is hij mooi ? estethische beslissing - Vlieland geschikt, ik was daar steeds Raf : verband met Siberië ? MB : altijd over een plek, wat betekent die plek voor bewoners, grootste overeenkomst : wat ik doe, is ook kaart maken - de bijenkast : een filmpje Greet : hoe kijken lokale mensen naar de kaarten die door hun omgeving gemaakt zijn ? MB : een tekenmachine, lange tafel, eerst blanco kaart, de omtrek van het eiland, of de valleiin Siberië, en de mensen vullen in, zo bijzonder, bvb een oudere man vertelde met een heel publiek om zich heen, zijn vader was eendekooienhouder, met de overstroming op Schouwe-Duiveland ; op 5/5 in Siberië : hoe iets rook ? bvb gras, kwam er een heel verhaal, de geur Greet : hele individuele ervaringen, hoe trek je door zodat anderen er bij betrokken zijn MB : Waddenklei stinkt ontzettend, dan heeft ieder aparte herinnering - waar al die vogels fourageren, Vlieland, binnenkant van de Waddenzee - in een pot laten rondgaan - zeewier en geur, lekker of niet speelt geen rol, wel wat het oproept Greet : vorige week in Oostende, deze keer rook de zee heel sterk, het jaargetijde ? MB : als het goed eb is, echt laag water... Greet : of bloei van de zee ? MB : op de Wadden zwavelachtige processen, een soort van vertering (zoals bij compost)

beschouw je jezelf als activist?
MB : consequent soms heel erg politiek, hoe belangrijk het fourageergebied is, als de zeespiegel stijgt, dan kunnen de vogels niet meer bij de lage zee ; je wordt je heel bewust van wat er speelt ; in mijn blog over Vlieland heb ik het daar over ; hoe kwetsbaar de Altay zijn tov invasieve Russen ; is een gevolg, komt voort uit mijn verdieping Raf : DSM MB : weten meer van het heelal dan van wat er onder onze voeten leeft ; metalen platen in het water : wat groeit daarop, verbijsterend wat zich daar afspeelt, dat maakt het visueel

      MB : landschapsarchitekt in A'dam, Thijs De Zeeuw, bodem van het Ij is woestijnachtig, legt kooien in het water, kleine vissen kunnen in en uit, grote niet, hij maakt voorwaarden voor onderwaterontwikkeling ; hij noemt ze 'Amsterdammers' ; A'dam bestaat uit wel 50 miljoen Amsterdammers
      Greet : wij weten zo weinig van lokale vis, men koopt zalm, maar lokale vis ?
      MB : paling, schijnt slecht te gaat, Saragossa-zee, zwemt naar onze getijdenrivieren en weer terug, maar gevangen, vastgezet in sluisgebieden
      Greet : paling over grote afstanden

25/05 ••landscape speaks ••zichtbaar / onzichtbaar maken bvb platen in het water ••beelden van processen

MB : mij lijkt interessantst, toch strand oplopen, met publiek zou het leukst zijn, en ik laat de zee een golf vastleggen, met lieslaarzen het water in, de golf opvangen, houtskool poeder, nog één golf eroverheen, die beweging komt op het papier terecht "met video volgen, is lastig (vanwege het licht)" maar cfr jaren 1970 performances, met polaroïds Jan Dibbets, Ger Van Elk probeert golf plat te maken met zijn hand, Ulay in die traditie zou een foto van die handeling toch dat kunnen vastleggen + die natte tekening mee naar beneden brengt je het dichtst bij de zee toont vermogen van de zee om zelf iets te maken

GR : we werken naar statements, maar ook naar alternatieven vb "safe spaces", die niet mogen ontgonnen worden wij denken in de richting van "unnaming" [> < econ. exploitatie] van de andere kant : zoveel mogelijk info proberen te delen - vorige keer : de varens wat doe je ermee ?

MB : verwachten jullie eerder verhaal dan performance ? dan zou ik bvb landscape speaks ophangen, en erbij gaan staan en vertellen

GR : toch liefst performance

MB : daarom refereer ik aan die polaroïds flattening the surface of the water is het kunstwerk jullie kunnen zeggen aan het publiek : Marjolijn is nu de golfslag aan het capteren

GR : film op voorhand, in de branding, en laten zien doeken van Octopus Garden, gelinkt aan de branding ?

MB : één met het water van de vloedlijn opgevangen, met diertjes + troep, momentopname van de vloedlijn

GR : de ramen lenen zich perfect tot tonen van transparante doeken en dat linken aan live performance

denken na over het projecteren van beelden in de ruimte met ledschermen en vensters af te dekken met wieren

MB : lezing in een glazen, je zag helemaal niets van het scherm Raf : performance gehalte - theatraliteit - maar ook zekere interactie nastreven en het publiek betrekken - kan ook met natte bladen door het publiek, met laarzen en waterpak aan

MB : dit graag doen Landscape Speaks, met de witte vlekken er is een plattegrond met enkel de vallei de jager beschrijft de route door de vallei, "daar gevist, ik bedank de rivier voor de vis" - kan je tekenen op een heel groot vel van 1,5m x 10m - witte plekken = plekken van respect - waar je niet naartoe gaat, terwijl wij die willen exploiteren hoge plekken in de bergen plekken van de planten en de dieren en de spirits hoe hij dat tekende de performance zou dan zijn : interpretatie daarvan lopen naar en terugkomen van de zee, is poëtischer, geeft zee een stem

Raf : mapping / unnaming vs. Landscape Speaks

MB : tekenmachine een kist, waarop rol papier zit, en je trekt over bijna blanco plattegrond die ik zelf maak, met een enkel herkenbaar ding tussen toppex-witheid - mensen vullen hun eigen verhaal in bvb op Schouwen-Duiveland : een visser "ik vang daar mosselzaad, daar zet ik het uit, daar oogst ik het", en je krijgt contra-mal want wat hij zegt gaat rond het eiland heen - ook bijenhouder, ouwe Zeeuw, zo stug als wat, maar bij kasten begon hij te vertellen, "naar de sneeuwklokjes in de duinen", met heel nectar- gebied

GR : gesprekken met vissers hun aantekeningen, digitaal, met bestanden en bestekken vorige keer : de soep dagboek : kaasboer, kaas met zeesla, toch iets doen met tast en smaak en geur Annemie Maes werkt ook met geur en tastzin

MB : die vissoep, was ook wel beetje performance gasfles, slang eraan langzaam dingen eraan toevoegen, weer een vis erbij ¿¿ slagschaduw + ventilator ??

GR : met foto weinig interactie MB : die komt dan van het binnenlopen met de vellen en in nat pak kan wel enkele doeken meebrengen, het zijn er drie drie linnen doeken één op de vloedlijn / twee ingeweven met ijzerdraad - één maand buitengehangen, verroest - op een tekening van golven / drie : doek op ribbelpatroon door de zee in het zand, zwart afgegeven - die rijmen met elkaar + een sequens ze zijn ontstaan terwijl ze op de grond liggen, handeling is dat je ze optilt en ophangt

GR : praktisch ? ophangen ?

MB : dat is een handeling de actie van de golf beschrijf ik wel als een performance (en soep maken ook)

drieluik? op voorhand filmen + actie op het strand + naar binnen brengen + en aquarel ophangen met klemmen aan een draad, en de 3 andere doeken ophangen [of ze hangen er al] esther kokmeijer's actie met het porseleinen verdrag MB : je ziet iemand lopen naar het water, de handeling zelf duurt enkele ogenblikken - toch een fantasie, ook qua timing avond tevoren ? kan - twee personen doeken : 1,5 x 3m, niet zwaar, aan een aluminiumbuis (voor een staaldraad) opheisen ? extra denkwerk of : op voorhand ophangen aquarelpapier / houtskoolpoeder / camera dag tevoren opname doen : OK visserspak : een bijdrage ? Marjolijn + Greet pluizen uit wij voorzien filmer voor het moment zelf op het strand